Jounquiho
Narcissus pseudonarcissus
Amaryllidaceae
Àutri noum : Mau-de-tèsto, Pisso-au-lié.
Noms en français : Jonquille, Narcisse jaune.
Descripcioun :De la vèire flouris d'en pertout dins li jardin à la debuto de la primo, oublidan que la jounquiho es uno planto fèro que trachis peréu en Prouvènço emai siegue raro, subretout au couchant. Ei bèn pu grando que la jounquiho-de-Requien, aquelo d'aqui mai coumuno e que vèn bèn dins la garrigo. La subsp. en fotò èi pseudonarcissus.
Usanço :Touto la planto es empouisounanto e majamen la cabosso ounte s'atrobo forço acalouïde di proun dangerous. Soun couneigudo desempièi li mège grè pèr èstre de bon boumitòri e douna uno espetaclouso fouiro. Mefisas-vous n'en.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Narcissus
Famiho : Amaryllidaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Pinedo
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Narcissus pseudonarcissus L., 1753
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786